Reform Dönemi Hangi Padişah Döneminde Vardı ?

Damla

New member
Reform Dönemi: Hangi Padişah Döneminde Başladı?



Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde, modernleşme çabaları, imparatorluğun hem iç hem de dış problemlerine çözüm bulma amacıyla gerçekleştirilen önemli bir dönüm noktasıydı. Bu bağlamda, "Reform Dönemi" olarak adlandırılan süreç, özellikle 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda sosyal, ekonomik ve siyasi alanlarda köklü değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Reform Dönemi'nin belirgin başlangıcı, Sultan II. Mahmud’un (1808-1839) dönemine dayandırılabilir. Bu makalede, Reform Dönemi’nin kapsamını, önemini ve hangi padişah döneminde başladığını ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.



Reform Dönemi’nin Tarihsel Arka Planı



Osmanlı İmparatorluğu, 18. yüzyılın sonlarına doğru batıda yaşanan büyük değişimlerin ve gelişmelerin etkisiyle önemli bir dönemeçten geçiyordu. Fransız Devrimi ve Napolyon Savaşları, Avrupa’da siyasi ve sosyal yapıları köklü şekilde değiştirmiş, bu değişimler Osmanlı İmparatorluğu’nun da dikkatini çekmişti. İmparatorluk, özellikle askeri ve idari alanda yaşanan sorunlar nedeniyle büyük bir reform ihtiyacı hissetti.



Bu süreçte, Osmanlı yönetimi, batı tarzı modernleşme hareketlerini benimsemeye karar verdi. Bu değişimlerin öncüsü, Sultan II. Mahmud’dur. Sultan II. Mahmud’un reform çabaları, imparatorluğun çağdaş dünya ile rekabet edebilmesi için gerekli reformları içermekteydi. Bu reformlar, devletin çeşitli alanlarına yayılmış olup, özellikle askeri, idari ve yargı alanlarında köklü değişiklikler hedeflenmiştir.



Sultan II. Mahmud’un Reform Politikaları



Sultan II. Mahmud, 1808 yılında tahta çıktığında, Osmanlı İmparatorluğu ciddi bir iç ve dış baskı altındaydı. Askeri ve idari yapıdaki zayıflıklar, imparatorluğun çeşitli bölgelerinde isyanlara ve iç karışıklıklara yol açmıştı. Bu durum, reform yapma gerekliliğini doğurdu.



1. Askeri Reformlar:

Sultan II. Mahmud’un gerçekleştirdiği en önemli reformlardan biri, Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasıydı. 1826 yılında yapılan bu reform, “Vak’a-i Hayriye” olarak adlandırıldı. Yeniçeri Ocağı, zamanla Osmanlı ordusunun etkinliğini zayıflatmış ve bu nedenle Sultan II. Mahmud, modern bir ordu kurma ihtiyacı duydu. Yeniçerilerin kaldırılmasıyla birlikte, yerine Avrupa tarzı bir ordu olan “Asakir-i Mansure-i Muhammediye” (Şanlı Osmanlı Ordusu) kuruldu.



2. İdari Reformlar:

Sultan II. Mahmud, idari yapıyı da yeniden düzenlemeye çalıştı. Bu bağlamda, il ve sancakların yeniden teşkilatlandırılması, merkezi yönetimin güçlendirilmesi ve eyaletlerin daha etkin bir şekilde denetlenmesi gibi adımlar attı. Ayrıca, 1826 yılında “Tanzimat Fermanı”nın ilanı öncesi adımlar atarak, idari ve hukuki reformlar gerçekleştirdi.



3. Eğitim ve Hukuk Reformları:

Eğitim alanında da önemli değişiklikler yapıldı. Modern okullar kurularak, Batı tarzı eğitim sistemleri benimsendi. Hukuk alanında ise, geleneksel Osmanlı hukukunun yanı sıra, Batı hukuk sistemlerinden etkilenerek yeni düzenlemeler yapıldı.



Reform Dönemi’nin Devamı ve Tanzimat Dönemi



Sultan II. Mahmud’un ölümünden sonra, onun reform politikalarını devam ettiren ve genişleten bir dizi padişah daha görev yaptı. Bu süreçte, özellikle Sultan Abdülmecid döneminde (1839-1861), Tanzimat Fermanı (1839) ve Islahat Fermanı (1856) gibi önemli belgeler yayımlandı. Tanzimat Dönemi, Sultan II. Mahmud’un başlattığı reformların daha da genişletilmesi ve sistematik hale getirilmesi anlamına gelmektedir. Bu belgeler, Osmanlı İmparatorluğu’nda hukuki ve sosyal eşitlik anlayışını getirmiş ve Batılılaşma sürecini hızlandırmıştır.



Reform Dönemi’nin Sonuçları ve Etkileri



Reform Dönemi’nin Osmanlı İmparatorluğu üzerindeki etkileri, hem olumlu hem de olumsuz şekillerde görülmüştür. Pozitif olarak, imparatorluğun modernleşme çabaları, askeri ve idari yapının güçlendirilmesine ve Batı ile daha uyumlu bir yönetim anlayışının benimsenmesine katkı sağladı. Ancak, bu süreçte karşılaşılan zorluklar ve dirençler, bazı reformların istenen sonuçları doğurmasını engellemiş ve bazı sosyal gruplarda huzursuzluk yaratmıştır.



Sonuç olarak, Reform Dönemi, Sultan II. Mahmud’un başlattığı, modernleşme ve çağdaşlaşma çabalarını içeren önemli bir dönemdir. Bu dönemde gerçekleştirilen reformlar, Osmanlı İmparatorluğu’nun batı ile rekabet edebilir bir yapı kazanmasına katkıda bulunmuş, ancak bu süreçte yaşanan zorluklar ve karşıt görüşler de göz önünde bulundurulmalıdır. Sultan II. Mahmud’un öncülüğünde başlayan bu değişim süreci, Osmanlı İmparatorluğu’nun modernleşme yolunda attığı ilk adımlar arasında yer almaktadır.